KEŞİF-METRAJ ÇIKARMA

4 Mart 2015
0

KEŞİF-METRAJ ÇIKARMA

Tags : elektrik keşif-metraj çıkarma elektrik poz numarası keşif çıkarma

Merhaba arkadaşlar bu gün size keşif çıkarma ya da teklif hazırlama da denilen maliyet hesabını anlatmaya çalışacağım. Genelde bu keşif çıkarmayı proje departmanı yapar sonra satın alma-satış departmanı da resmi kurumlar için her sene yenilenen “elektrik tesisat birim fiyat tarifesi“ ve “bayındırlık bakanlığı ” tarafından yayınlanan birim fiyatları ölçüsünde projenin maliyetini çıkarırlar. Resmi olmayan projelerde ise o dönemdeki piyasaya uygun olarak anlaştığı firmaların verdiği fiyat çerçevesinde projenin maliyetini çıkarırlar.

Keşifte malzeme listesi(armatür,pano,kablolar(metraj),priz gibi projede olan bütün elektrik malzemeleri) ve işin olası maliyeti çıkarılır.

1) AYDINLATMA ÇİZİMİNDE KEŞİF ÇIKARMA

Aydınlatma çizimindeki bütün armatürlerin adetleri ve cinsleri(kodları) ve aydınlatma sortileri keşif olarak çıkartılacaktır.

Aydınlatma Sortileri

Normal sorti
Komütatör sorti
Vaevien sorti
Paralel sorti
Avize sortisi
Paralel avize sorti
Trifaze sorti
Trifaze paralel sorti

Keşifte biz adi anahtar olsun komütatör anahtar olsun anahtarları direk sayısını hesaplamıyoruz. Yukarıda saydığımız sorti kısımları olarak çıkarıyoruz. Peki bu sortilerin içinde neler vardır onlara bakalım;

anahtarlar
klemensler
buatlar
borular
linye uzunluğu 35 metreye kadar daha fazlasında metrajı hesaplanır ve sortinin üzerine eklenir.
diğer küçük malzemeler vardır.

NORMAL SORTİ: 1 adi anahtar ve 1 armatürden oluşur.

KOMÜTATÖR SORTİ: 1 komütatör anahtar ve 2 armatürden oluşur.

PARALEL SORTİ: Toplam armatür sayısı- her bir komütatör anahtar için 2 ile çarpıp normal ya da adi anahtar için 1 ile çarparak buluruz.Buna örnek verirsek daha iyi anlaşılır.

Örnek olarak elimizde toplam 100 adet armatür var, komütatör anahtar sayımız 10, adi anahtar sayımız 5 olsun.
Sonuç olarak; Paralel Sorti Hesabi= 100- (10*2) – (5*1)= 100-20-5=75 adet olarak buluruz.

:Linye kablosu sortiye dahildir ayrıca yazılmaz (linye uzunluğu 35m’yi geçmez ise).

Aşağıda birim fiyat kitabından alıntıyı okuyarak daha iyi anlamamıza yardımcı olur.

BİRİM FİYAT KİTABINDAN ALINTI

Ölçü: Linye uzunluğu 35 m.yi geçmedikçe ayrıca bedel ödenmez. Linye hattının 35 mt.den sonrası için ayrıca besleme hattı olarak Birim Fiyat No. 727-000‘den ödeme yapılır.

Normal sorti ve avize sortisinde bir tek sorti normal olarak alınacak. Bu sortilere bağlanan ilave sortiler paralel olarak kabul edilecektir. Vaevien sortisinde iki vaevien anahtar ve bir sorti normal vaevien sortisi, buna bağlı diğer sortiler paralel sorti kabul edilecektir. Deviyatör anahtarları kendi birim fiyatlarından ayrıca ödenir. Komütatör anahtar ile idare edilen sortilerden aynı mahalde bulunan ilk iki sorti bir komütatör sorti, diğerleri paralel sorti olarak kabul edilecektir. Anahtar yerine şalter kullanıldığında anahtar fiyatı düşülecek, ayrıca şalter fiyatı ödenecektir. Trifaze sorti, her armatüre üç fazlı dört veya beş iletkenli besleme yapılan normal sortiye benzer. Trifaze sortide anahtar kontaktör, kontaktör kumanda hatları ayrıca ödenir. Her armatürün ayrı fazdan beslenmesi halinde ilk sorti tek fazlı normal, buna bağlı diğer sortiler tek fazlı paralel sorti olarak ödenecektir. Armatür bedelleri birim fiyat No. 742-000’den ayrıca ödenir.

Tabi ki bu keşifleri her katınkini ayrı ayrı yapacağız.
Öncelikle bir armatüre tıklayıp “SELECTSIMILAR” komutunu yazıp “MOVE” komutu ile boş bir yere seçili armatürleri taşıyacağız. NOT: “SELECTSIMILAR” komutu aynı türdeki bütün blokları seçili hale getirir.
Taşıdığımız armatürleri “COPY” komutu ile 1 kez daha çoğaltıyoruz.
2 kopyası olan armatürlerin 1 tanesini gruplar halinde sayıyoruz. Diğer kopyasını ise “E +SPACE” komutu ile yani toplu olarak silerek kaç tane armatür olduğunu öğreniyoruz. Daha sonra da bu 2 sonucu karşılaştırıyoruz. Bunu niçin böyle yapıyoruz 2 kere üst üste gelen armatürler olabileceği için.
Taşıma esnasında gelmeyen armatürler varsa yani bunlar blok olmayanlardır onları da ekliyoruz.
Tabi bu anlattığım keşif çıkartmayı her mühendis, tekniker farklı yapabilir birçok yolu var. Mesela Proje departmanı⇒⇒ elektrik projesi nasıl çizilir?⇒⇒Autocad ayarları ‘nda anlattığım lispleri Autocad’e eklemişseniz “bb” komutu ile bütün blok olan malzemeleri sayabilirsiniz. Ancak bunda da blok olmayan veya üst üste olanlar olduğu için hata yapma olasılığı vardır. Bu yüzden yukarıdaki yöntemi tavsiye ederim.
Armatürleri saydığımız gibi anahtarları da sayar ve not alırız.
Panodan armatürlere gelen linyelerin uzunluğunu hesaplamıyoruz. Çünkü her armatür için projeye göre belli bir uzunluk vereceğiz.
EN SON KEŞİF EXCELİMİZİ AÇIP BU MALZEMELERİN POZ NUMARALARIYLA BERABER KAYDA ALIRIZ.

POZ NO NEDİR : Poz numarası resmi kamu kuruluşlarında, ihalelerde, resmi belgelerde karışıklık olmaması için imal edilecek veya inşa edilecek yerlerin alınan veya verilen kaynakların birim tanım numarasıdır.

Aşağıdaki elektrik keşif örneğine bakarak fikir sahibi olabilirsiniz.

ELEKTRİK KEŞİF ÖRNEĞİ–elektrikrojeler.com

2) PRİZ ÇİZİMİNDE KEŞİF ÇIKARMA

Her prizin ismini , sayısını ,güvenlik hatlı priz sortisi ve güvenlik hatlı etanj priz sortisini buluyoruz. örneğin etanj priz, ups priz gibi…

:Üç fazlı prizlerde fiş ve priz dahildir kablo ayrı yazılır.

Aydınlatma çiziminde anlattığımız teknik ile prizleri sayarız.
Priz linyelerini yine projeye göre sabit bir uzunluk alınır. Her priz için sabit bir uzunluk alırız.

3) ZAYIF AKIM ÇİZİMİNDE KEŞİF ÇIKARMA

Zayıf akım çiziminde duman algılama dedektörü, yangın alarm butonu,ikaz lambası,CCTV, wireless,kamera,zil gibi zayıf akım elemanlarını aydınlatma çizimindeki gibi sayılır ve keşfi yapılır.
Bu zayıf akım elemanlarının kablo cinsi ve metrajı hesaplanır ve kaydedilir.
Bu keşifte size metraj hesabını anlatayım. Tabi herkes farklı yapabilir ben size kendi yöntemimi anlatacağım.
Önce uzunluğunu hesaplayacağımız kablonun üstünden biz de “POLYLINE (PL)” komutu ile üzerinden yaklaşık olarak çiziyoruz. Sonra bu çizdiğimiz polylinenın üstüne tıklayıp LIST komutu ile polyline’nın özelliklerine ulaşıyoruz. Buradan length ile uzunluğunu kaydediyoruz.
Siz yine de 2-3 metre fazla yazınız metrajları sıkıntı olmaması için.
Şaftlar arası geçişleri unutmayıp yaklaşık 5 metre alınmalıdır.
Diğer bir yol yöntem ise Proje departmanı⇒⇒ elektrik projesi nasıl çizilir?⇒⇒Autocad ayarları ‘nda anlattığım lispleri Autocad’e eklemişseniz “uu” komutu ile istediğiniz layerlerin metrajını kolaylıkla hesaplayabilirsiniz.

4) TAVA ÇİZİMİNDE KEŞİF ÇIKARMA

Tava çiziminde tavanın özellikleriyle uzunluğu hesaplanır.
Tavadan iç odalara olan GLV borunun uzunluğu hesaplanır.
Zayıf akım tavası ve kuvvetli akım tavası ayrı ayrı çizilir ve hesaplanır.

: Kuvvetli akım ve zayıf akım tava keşiflerini ayrı ayrı yapmalıyız.

5) KUVVET ÇİZİMİNDE KEŞİF ÇIKARMA

Kuvvet çiziminde ana panodan şaftlara olan hatların isimleri,teknik özellikleri ve uzunluğu hesaplanır.
Size kolaylık için için ana kolon şemasının çıktısını alınıp onun üzerinden işaretleyerek gitmek işi kolaylaştırır. Çıktıdan pano ve hat ismini bakıp bilgisayarda da çizimden hat uzunluğunu ölçeriz.
Kolon şemasında ve tek hat şemasından sigorta,kaçak akım rölesi,panolar ,şalterler gibi kuvvetli akım elemanlarının hepsinin özellikleri ile isimlerini keşfe yazarız.
Keşif yaparken çizim üzerinde yapılan panoları kutu içine veya diğer elemanları silmek gibi işimizi kolaylaştıracak şeyler yapabiliriz.

: Zamanımız kısıtlı ise kuvvetli akım elemanlarını(sigorta,kaçak akım rölesi,panolar ,şalterler) yükleme cetveline bakarak keşfini çıkarabiliriz.

: Panonun gücünü 526 veya 527 (faza göre) böldüğümüz zaman kaç akım çektiğini buluruz.

: Aşağıdaki videoyu seyrederek keşif-metraj konusunda bilgi sahibi olabilirsiniz.

Video için TIKLAYINIZ.

6)TOPRAKLAMA ÇİZİMİNDE KEŞİF ÇIKARMA

Galvaniz çelik lama ve çıplak örgülü bakırın metraj hesabı yukarıda anlatıldığı gibi hesaplanır.
Galvaniz şerit ek klemensi , CU topraklama çubuğu ,Eşpotansiyel topraklama barası gibi topraklama elemanlarının sayısı hesaplanır.